Homeopathie is een geneeswijze, die het zelf herstellend vermogen van de mens versterkt en verder nauwelijks bijwerkingen heeft. Het is een geneeswijze, waarbij een door de behandelaar gekozen geneesmiddel (op basis van gelijksoortigheid), zowel bij acute als bij chronische ziekte ondersteuning kan bieden door middel van activering van het zelf herstellend vermogen van de patiënt. De basis van de homeopathie is het “Similia-principe”: de zieke kan genezen worden door een middel dat gelijkaardige symptomen kan veroorzaken als die de zieke heeft. Dit principe is al heel lang bekend en is reeds bij Hippocrates terug te vinden. In de homeopathie wordt het gelijke met het gelijkende genezen. Een stof die bij gezonde mensen ziekteverschijnselen veroorzaakt, kan in gepotentieërde vorm, bij een zieke diezelfde ziekteverschijnselen doen genezen. Doordat de klachten in zeer minimale vorm verergerd worden, wordt het lichaam geprikkeld het evenwicht te herstellen. Een voorbeeld hiervan is: iemand die het altijd koud heeft, kan zichzelf helpen door regelmatig kort een koude douche te nemen. Door de blootstelling aan de korte heftige koude wordt het lichaam geprikkeld om warmte te genereren. Wanneer iemand dat regelmatig blijft doen, zal die merken dat hij/zij steeds beter koude kan verdragen, en het dus over het algemeen veel minder koud heeft.
Een ander bekend voorbeeld van een homeopathische methode is het naast het bed leggen van een rauwe doorgesneden ui bij een verkoudheid. De ui staat bekend om zijn prikkelende werking op de slijmvliezen. Je kunt er vreselijk van gaan tranen en snotteren. De ui, met als Latijnse naam Allium Cepa, is een beproefd middel bij een waterige verkoudheid en bij hooikoorts, een allergische verkoudheid met deze zelfde verschijnselen.
Een homeopathisch arts kiest het bij de patiënt passende geneesmiddel, volgens de overeenkomst van de symptomen van de patiënt en de symptomen, die het middel bij gezonde mensen kan veroorzaken.
De homeopathische geneesmiddelen worden voornamelijk bereid uit natuurlijke stoffen. Maar de homeopathie kan ook gebruik maken van chemische stoffen als dat aangewezen is. Uit de stof wordt eerst een oertinctuur bereid. Deze wordt stapsgewijs verdund of verwreven en later geschud met een mengsel van alcohol en water. Het eindproduct krijgt de naam van de uitgaansstof, meestal in het Latijn. Achter de naam komt de letter van de soort potentie en een cijfer dat aangeeft hoe vaak de stof gepotentieërd is. Als voorbeeld: Arnica D6, een homeopathisch geneesmiddel dat bereid is uit valkruid, Arnica montana en 10 tot de 6e maal verdund.
Om het meest passende middel te vinden moet de behandelaar (hij/zij) eerst een beeld krijgen van de symptomen, die zich bij de desbetreffende persoon voordoen. Hiervoor neemt hij een anamnese af, observeert en onderzoekt zo nodig de patiënt.
Een ander belangrijk onderdeel van het consult is het uitzoeken sinds wanneer en waardoor klachten begonnen zijn. Klachten kunnen soms zijn ontstaan na het doormaken van een infectieziekte, na inname van specifieke medicatie, door blootstelling aan bepaalde chemicaliën of na een vaccinatie, etc. In de homeopathie kan dan besloten worden de behandeling te starten met het homeopathisch ontgiften van deze specifieke stof/oorzaak.
Veel ziektebeelden blijken, ondanks dat ze onder dezelfde diagnose vallen, zich bij verschillende mensen op een andere manier voor te doen. Zo kan bijvoorbeeld hoofdpijn zich op meerdere manieren voordoen. Sommige patiënten verbeteren door kou, andere juist door warme omslagen, soms is er een stekende pijn, soms meer een drukkende of kloppende. Soms is deze gebonden aan de menstruatiecyclus, soms ontstaat deze na ergernis of een andere emotionele gebeurtenis, etc. Juist de individuele kenmerken van een aandoening zijn voor de keuzen van een goed homeopathisch geneesmiddel erg belangrijk. De homeopathisch arts is daarom altijd op zoek naar het bijzondere van de klacht, naar datgene wat opvalt, naar het eigenaardige bij die specifieke persoon. Tijdens de anamnese, vooral bij chronische gevallen, wordt aandacht besteed aan de levensloop van de patiënt. Knelpunten, life-events zeggen veel over een mens, vooral hoe deze er mee is omgegaan,
